Akıl Oyunları

Akıl & Zeka Oyunları Ötesi

Günümüz dünyası bilim ve teknolojideki gelişmelere paralel olarak hızla değişiyor. Günlük problemlere ya da amaçlı olarak kurgulanmış problemlere alışılmışın dışında, özgün ve farklı çözümler üretebilmek, bir sorunun birden fazla cevabının olabileceğini görmek ve alternatif cevaplar üretebilmek, günümüzde bireyin hem kendi yaşamı için hem de toplum için artı değer üretmesinin temelini oluşturmaktadır.

Farklı düşünebilmek ve farklı çözümler üretebilmek için zihnin, mantığın, bilişsel kapasitenin ve akıl yürütmenin insan hayatı boyunca geliştirilebilir nitelikler olduğu bilinmektedir. İşte geliştirilebilirlik noktasında “zeka oyunları” güçlü bir başlangıcı temsil eder. Peki, nedir zeka oyunları?

Zeka oyunları; bilgi gerektirmeyen, akıl yürütme, hızlı düşünme, yaratıcılık, ipuçlarından faydalanma gibi becerileri kullanmayı gerektiren oyunlara verilen genel bir isimdir. Alt basamakları olarak; akıl yürütme ve işlem oyunları, sözel oyunlar, geometrik-mekanik oyunlar, hafıza oyunları, strateji oyunları ve zeka sorularını sıralayabiliriz.

Temelinde problem çözme, iletişim ve akıl yürütme, öz düzenleme ve psikomotor becerilerin ve duyuşsal özelliklerin geliştirilmesi vardır. Bu gelişimler yapılan ulusal ve uluslararası bilimsel çalışmalarla ispatlanmıştır.

Berkeley Üniversitesi Nörobilim Enstitüsü Başkan Yardımcısı Dr. Silvia Bunge ve ekibinin yaptığı çalışma sonucunda; haftada 2 gün 75’er dakika zeka oyunu oynayarak, her 15 dakikada bir yeni bir oyunla tanışarak IQ seviyesinde 13 puanlık artış sağlandığı tespit edilmiştir.
TBT tarafından geliştirilen mekanik zeka oyunları ile ilkokul 2. sınıf öğrencilerine yapılan araştırmada, öğrencilerin zihinsel beceri düzeylerinin geliştiği aktarılmıştır.
Yine TBT’nin hazırlamış olduğu Zeka Oyunları Temelli Bilişsel Gelişim Programı (BGP), Selçuk Üniversitesi’nde Dr. Bengü Türkoğlu’nun doktora tezine konu olmuştur. Araştırma kapsamında, uygulanan program ile çocukların IQ seviyelerinde 14 puanlık artış sağladığı görülmüştür.

Wake Forest Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden bir beyin araştırmacısı olan Paul Laurienti, 23 yaşındaki insanların beyinlerini inceleyen bir araştırma yapmıştır. Zekâ oyunlarının da içinde bulunduğu beyin eğitim programına giren kişilerin daha iyi odaklanabileceğini bulmuşlardır. Sonuçlar incelendiğinde, her yaştan beyin için bu kazanımların
geçerli olduğu ifade edilmiştir.

Palanks’ın da dediği gibi “her çocuğun -içindeki kıpır kıpır çocuğu hissedenler dahil- oyun ile mutlu olma hakkı vardır.”

Kaynaklar
*MEB Zeka Oyunları Dersi Öğretim Programı, 2012
*http://www.nurtureshock.com/IQLeaps.pdf
*Türkoğlu B., Uslu M., “Oyun Temelli Bilişsel Gelişim Programının 60-72 Aylık Çocukların Bilişsel Gelişimine Etkisi”, *Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı 6, s. 50-68, 2016
*Demirtaş, Z., Marangoz D., “Mekanik Zeka Oyunlarının İlkokul 2. Sınıf Öğrencilerinin Zihinsel Beceri Düzeylerine *Etkisi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 10, s. 612-621, 2017
*https://www.tzv.org.tr/#/haber/258